Selected Polarity Determinants of Self-esteem Among Pupils at Youth Detention Centers and Social Therapy Centers
Abstract
The article analyzes the socio-demographic and personality determinants/correlates of self-esteem among pupils MOW and MOS. The analysis of the level and the dimensions of self-esteem was done first (self-esteem general non-specific, global specific, partial non-specific: physical, cognitive-intellectual, characterological, socio-moral) people with conduct disorder, using the method of k-means, most often used in taxonomic practice of grouping method. In the course of analysis there were selected three groups of self-assessment, which are initially defined as: negative “reflected I” (“I am the worst”), positive “defensive I” (“I am the best”) and “I not specified – unstable” (“Who I am”), which differ in terms of the level and the internal arrangement of different types of self-assessment. Then the analysis of differences in selected clusters was conducted conditioned by a place of residence, attitude to faith, level of religiosity and attitude towards the world, one’s own life and other people.Keywords
polarization self-esteem; social conduct disorder; k-means; socio-demographic and personality determinants of self-polarization
References
Anderson C.A., Bushman B.J., 2002, Human Aggression, „Annual Review of Psychology”, 53.
Aronson E., Akert R.M., Wilson D.T., 2012), Psychologia społeczna. Serce i umysł, Zysk i S-ka, Poznań.
Aronson E., Aronson J., 2009, Człowiek – istota społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Baran B., Bielawiec A., 1994, Osobowość nieletnich przebywających w placówkach resocjalizacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Bartholomew K., Horowitz L.M., 1991, Attachment Styles Among Young Adults: A Test of a Four-Category Model, „Journal of Personality and Social Psychology”, 61(2).
Baumeister R.F., Boden J.M., 1998, Aggression and the Self: High Self-Esteem, Low Self-Control, and Ego-Threat, [w:] Human Aggression. Theories, Research, and Implications for Social Policy, (red.) Geen R.G., Donnerstein F., Academic Press, San Diego–London–Boston–New York–Sydney–Tokyo–Toronto.
Baumeister R.F., Campbell J.D., Krueger J.I., Vohs K.D., 2003, Does High Self-Esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles?, „Psychological Science in The Public Interests”, 4(1).
Berkowitz L., 1989, Frustration-Aggression Hypothesis: Examination and Reformulation, „Psychologicall Bulletin”, 106.
Berkowitz L., 1993, Aggression: its Causes, Consequences, and Control, Temple University Press, Philadelphia.
Berkowitz L., 1997, On the Determinants and Regulation of Impulsive Aggression, [w:] Aggression: Biological, Developmental, and Social Perspectives, (red.) Feshbach S., Zagrodzka J., Plenum Press, New York.
Berkowitz L., 1998, Affective Aggression: The Role of Stress, Pain, and Negative Affect, [w:] Human Aggression. Theories, Research, and Implications for Social Policy, (red.) Geen R.G., Donnerstein E., Academic Press, San Diego–London–Boston–New York–
–Sydney–Tokyo–Toronto.
Berkowitz L., 2008, On the Consideration of Automatic as Well as Controlled Psychological Processes in Aggression, „Aggressive Behavior”, 34.
Berne E., 2004, W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bielawiec A., 1999, Pojęcie własnego ja a plany życiowe nieletnich przestępców, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Bushman B.J., Baumeister R.F., 1998, Threatened Egotism, Narcissism, Self-Esteem, and Direct and Displaced Aggression: Does Self-Love or Self-Hate Lead to Violence?, „Journal of Personality and Social Psychology”, 75(1).
Bushman B.J., Moeller S.J., Crocker J., 2011, Sweets, Sex, or Self-Esteem? Comparing the Value of Self-Esteem Boots with Other Pleasant Rewards, „Journal of Personality”, 79(5).
Dollard J., Doob L.W., Miller N.E., Mowrer O.H., Sears R.R., 1939, Frustration and Aggression, Yale University Press, New Haven.
Epstein S., 1985, The Implications of Cognitive-Experimental Self-Theory for Research in Social Psychology and Personality, „Journal for the Theory of Social Behaviour”, 15(3), October.
Epstein S., 1990a, Cognitive-Experiential Self-Theory, [w:], Handbook of Personality and Research: Theory and Research, (red.) Pervin L.A., Guilford Publications, Inc., New York.
Epstein S., 1990b, Wartości z perspektywy poznawczo-przeżyciowej teorii „ja”, [w:] Indywidualne i społeczne wyznaczniki wartościowania, (red.) Reykowski J., Eisenberg N., Staub E., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Epstein S., 1991a, Cognitive-Experiential Self-Theory. Implications for Developmental Psychology, [w:] Self-Processes and Development, (red.) Gunnar M.R., Sroufe L.A., Minnesota Symposia on Child Psychology Series, Erlbaum Associates, Hillsdale.
Epstein S., 1991b, Cognitive-Experiential Self-Theory. An Integrative Theory of Personality, [w:] The Relational Self: Convergences in Psychoanalysis and Social Psychology, (red.) Coleman Curtis R., Guilford Press, New York.
Epstein S., 2003, Cognitive-Experimental Self-Theory of Personality, [w:] Handbook of Psychology: Personality and Social Psychology, (red.) Millon T., Lerner M.J., John Wiley and Sons Inc. Hoboken, NJ.
Epstein S., 2006, Conscious and Unconscious Self-Esteem from the Perspective of Cognitive-Experiential Self-Theory, [w:] Self-Esteem: Issues and Answers. A Sourcebook of Current Perspectives, (red.) Kernis M.H., Psychology Press, Taylor and Francis Group, New York–Hove.
Francuz P., Mackiewicz R., 2005, Liczby nie wiedzą skąd pochodzą, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Gaszyńska-Płuciennik M., 2004, Obraz własnej osoby młodzieży nieprzystosowanej społecznie, „Opieka–Wychowanie–Terapia”, 3–4.
Góźdź J., Wysocka E., 2013, Postawy życiowe młodzieży licealnej i ich wybrane – społeczno-demograficzne – korelaty, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, 2.
Hair J., Black W., Babib B., Anderson R., Tatham R., 2006, Multivariate Data Analysis, Upper Saddle River, New Jersey.
Harris T.A., 1987, W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
Harris T.A., 2009, Ja jestem OK. – ty jesteś OK. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań.
Huflejt-Łukasik M., 2010, Ja i procesy samoregulacji. Różnice między zdrowiem a zaburzeniami psychiatrycznymi, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Judge T.A., Bono J.E., 2001, Relationship of Core Self-Evaluations Traits – Self-Esteem, Generalized Self-Efficacy, Locus of Control, and Emotional Stability – with Job
Satisfaction and Job Performance: A Meta-Analysis, „Journal of Applied Psychology”, 86(1).
Kozielecki J., 1987, Koncepcja transgresyjna człowieka: analiza psychologiczna, PWN, Warszawa.
Kozielecki J., 1988, O człowieku wielowymiarowym: eseje psychologiczne, PWN, Warszawa.
Kubacka-Jasiecka D., 2006, Agresja i autoagresja z perspektywy obronno-akceptacyjnych dążeń Ja, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kulas H., 1986, Samoocena młodzieży, WsiP, Warszawa.
Kupiec H., 2014, Płeć jako moderator samooceny młodzieży dostosowanej i niedostosowanej społecznie, „Resocjalizacja Polska”, 7.
Larose D., 2012, Metody i modele eksploracji danych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Leary M.R., Downs D.L., 1995, Interpersonal Functions of The Self-Esteem Motive. The Self-Esteem System as a Sociometer, [w:] Efficacy, Agency and Self-Esteem, (red.) Kernis M.H., Plenum Press, New York.
Leary M.R., MacDonald G., 2003, Individual Differences in Self-Esteem. A Review and Theoretical Integration, [w:] Handbook of self and identity, (red.) Leary M.R., Tangney J.P., Guilford Press, New York.
Leśniak A., 2003, Wpływ samooceny na funkcjonowanie uczniów, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, 6.
Levy K.St.C., 1997, Multifactorial Self-Concept and Delinquency in Australian Adolescents, „The Journal of Social Psychology”, 137(3).
Mudrecka I., 2015, Zniekształcenia poznawcze i ich restrukturyzacja w procesie resocjalizacji młodzieży nieprzystosowanej społecznie, „Resocjalizacja Polska”, 9.
Opora R., 2009, Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Opora R., 2011, Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie, [w:] Resilience. Teoria – badania – praktyka, (red.) Junik W., PARPAMEDIA, Warszawa.
Ostafińska-Molik B., 2014, Postrzeganie siebie i własnego zachowania w kontekście zaburzeń adaptacyjnych młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Paszkiewicz E., 1974, Ja a zachowanie, „Psychologia Wychowawcza”, 2(18).
Reykowski J., 1976, Z zagadnień psychologii motywacji, WsiP, Warszawa.
Rogoll R., 2010, Aby być sobą. Wprowadzenie do analizy transakcyjnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rószkiewicz M., 2011, Analiza klienta, SPSS Polska, Kraków.
Rycielski P., Brzezicka A., 2007, Wnioskowanie statystyczne dla danych jakościowych, [w:] Statystyczny drogowskaz, (red.) Bedyńska S., Brzezicka A., Wydawnictwo Akademica SWPS, Warszawa.
Siemionow J., 2011, Niedostosowanie społeczne nieletnich: działania, zmiana, efektywność, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa.
Tabachnick B., Fidel L., 2013, Using Multivariate Statistics, Pearson, Boston–Tokyo.
Urban B., 2000, Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Waśkowicz W., 2002, Samoocena młodzieży nieprzystosowanej społecznie w schronisku dla nieletnich, „Opieka–Wychowanie–Terapia”, 3.
Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej, MEN, Kraków.
Wysocka E., Góźdź J., 2013, Postawy życiowe młodzieży licealnej i ich wybrane osobowościowe korelaty, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, 3.
Wysocka E., Ostafińska-Molik B., 2014, Nastawienia życiowe młodzieży niedostosowanej społecznie i prawidłowo przystosowanej – analiza porównawcza, „Przegląd Naukowo-Metodyczny, Edukacja dla Bezpieczeństwa”, 22(1).
Wysocka E., Ostafińska-Molik B., Podobnie niedostosowani, a mimo to różni. Polaryzacje samooceny w grupie wychowanków Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych i Socjoterapeutycznych, „Studia Edukacyjne” (w druku).
Aronson E., Akert R.M., Wilson D.T., 2012), Psychologia społeczna. Serce i umysł, Zysk i S-ka, Poznań.
Aronson E., Aronson J., 2009, Człowiek – istota społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Baran B., Bielawiec A., 1994, Osobowość nieletnich przebywających w placówkach resocjalizacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Bartholomew K., Horowitz L.M., 1991, Attachment Styles Among Young Adults: A Test of a Four-Category Model, „Journal of Personality and Social Psychology”, 61(2).
Baumeister R.F., Boden J.M., 1998, Aggression and the Self: High Self-Esteem, Low Self-Control, and Ego-Threat, [w:] Human Aggression. Theories, Research, and Implications for Social Policy, (red.) Geen R.G., Donnerstein F., Academic Press, San Diego–London–Boston–New York–Sydney–Tokyo–Toronto.
Baumeister R.F., Campbell J.D., Krueger J.I., Vohs K.D., 2003, Does High Self-Esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles?, „Psychological Science in The Public Interests”, 4(1).
Berkowitz L., 1989, Frustration-Aggression Hypothesis: Examination and Reformulation, „Psychologicall Bulletin”, 106.
Berkowitz L., 1993, Aggression: its Causes, Consequences, and Control, Temple University Press, Philadelphia.
Berkowitz L., 1997, On the Determinants and Regulation of Impulsive Aggression, [w:] Aggression: Biological, Developmental, and Social Perspectives, (red.) Feshbach S., Zagrodzka J., Plenum Press, New York.
Berkowitz L., 1998, Affective Aggression: The Role of Stress, Pain, and Negative Affect, [w:] Human Aggression. Theories, Research, and Implications for Social Policy, (red.) Geen R.G., Donnerstein E., Academic Press, San Diego–London–Boston–New York–
–Sydney–Tokyo–Toronto.
Berkowitz L., 2008, On the Consideration of Automatic as Well as Controlled Psychological Processes in Aggression, „Aggressive Behavior”, 34.
Berne E., 2004, W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bielawiec A., 1999, Pojęcie własnego ja a plany życiowe nieletnich przestępców, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Bushman B.J., Baumeister R.F., 1998, Threatened Egotism, Narcissism, Self-Esteem, and Direct and Displaced Aggression: Does Self-Love or Self-Hate Lead to Violence?, „Journal of Personality and Social Psychology”, 75(1).
Bushman B.J., Moeller S.J., Crocker J., 2011, Sweets, Sex, or Self-Esteem? Comparing the Value of Self-Esteem Boots with Other Pleasant Rewards, „Journal of Personality”, 79(5).
Dollard J., Doob L.W., Miller N.E., Mowrer O.H., Sears R.R., 1939, Frustration and Aggression, Yale University Press, New Haven.
Epstein S., 1985, The Implications of Cognitive-Experimental Self-Theory for Research in Social Psychology and Personality, „Journal for the Theory of Social Behaviour”, 15(3), October.
Epstein S., 1990a, Cognitive-Experiential Self-Theory, [w:], Handbook of Personality and Research: Theory and Research, (red.) Pervin L.A., Guilford Publications, Inc., New York.
Epstein S., 1990b, Wartości z perspektywy poznawczo-przeżyciowej teorii „ja”, [w:] Indywidualne i społeczne wyznaczniki wartościowania, (red.) Reykowski J., Eisenberg N., Staub E., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Epstein S., 1991a, Cognitive-Experiential Self-Theory. Implications for Developmental Psychology, [w:] Self-Processes and Development, (red.) Gunnar M.R., Sroufe L.A., Minnesota Symposia on Child Psychology Series, Erlbaum Associates, Hillsdale.
Epstein S., 1991b, Cognitive-Experiential Self-Theory. An Integrative Theory of Personality, [w:] The Relational Self: Convergences in Psychoanalysis and Social Psychology, (red.) Coleman Curtis R., Guilford Press, New York.
Epstein S., 2003, Cognitive-Experimental Self-Theory of Personality, [w:] Handbook of Psychology: Personality and Social Psychology, (red.) Millon T., Lerner M.J., John Wiley and Sons Inc. Hoboken, NJ.
Epstein S., 2006, Conscious and Unconscious Self-Esteem from the Perspective of Cognitive-Experiential Self-Theory, [w:] Self-Esteem: Issues and Answers. A Sourcebook of Current Perspectives, (red.) Kernis M.H., Psychology Press, Taylor and Francis Group, New York–Hove.
Francuz P., Mackiewicz R., 2005, Liczby nie wiedzą skąd pochodzą, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Gaszyńska-Płuciennik M., 2004, Obraz własnej osoby młodzieży nieprzystosowanej społecznie, „Opieka–Wychowanie–Terapia”, 3–4.
Góźdź J., Wysocka E., 2013, Postawy życiowe młodzieży licealnej i ich wybrane – społeczno-demograficzne – korelaty, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, 2.
Hair J., Black W., Babib B., Anderson R., Tatham R., 2006, Multivariate Data Analysis, Upper Saddle River, New Jersey.
Harris T.A., 1987, W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
Harris T.A., 2009, Ja jestem OK. – ty jesteś OK. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań.
Huflejt-Łukasik M., 2010, Ja i procesy samoregulacji. Różnice między zdrowiem a zaburzeniami psychiatrycznymi, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Judge T.A., Bono J.E., 2001, Relationship of Core Self-Evaluations Traits – Self-Esteem, Generalized Self-Efficacy, Locus of Control, and Emotional Stability – with Job
Satisfaction and Job Performance: A Meta-Analysis, „Journal of Applied Psychology”, 86(1).
Kozielecki J., 1987, Koncepcja transgresyjna człowieka: analiza psychologiczna, PWN, Warszawa.
Kozielecki J., 1988, O człowieku wielowymiarowym: eseje psychologiczne, PWN, Warszawa.
Kubacka-Jasiecka D., 2006, Agresja i autoagresja z perspektywy obronno-akceptacyjnych dążeń Ja, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kulas H., 1986, Samoocena młodzieży, WsiP, Warszawa.
Kupiec H., 2014, Płeć jako moderator samooceny młodzieży dostosowanej i niedostosowanej społecznie, „Resocjalizacja Polska”, 7.
Larose D., 2012, Metody i modele eksploracji danych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Leary M.R., Downs D.L., 1995, Interpersonal Functions of The Self-Esteem Motive. The Self-Esteem System as a Sociometer, [w:] Efficacy, Agency and Self-Esteem, (red.) Kernis M.H., Plenum Press, New York.
Leary M.R., MacDonald G., 2003, Individual Differences in Self-Esteem. A Review and Theoretical Integration, [w:] Handbook of self and identity, (red.) Leary M.R., Tangney J.P., Guilford Press, New York.
Leśniak A., 2003, Wpływ samooceny na funkcjonowanie uczniów, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, 6.
Levy K.St.C., 1997, Multifactorial Self-Concept and Delinquency in Australian Adolescents, „The Journal of Social Psychology”, 137(3).
Mudrecka I., 2015, Zniekształcenia poznawcze i ich restrukturyzacja w procesie resocjalizacji młodzieży nieprzystosowanej społecznie, „Resocjalizacja Polska”, 9.
Opora R., 2009, Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Opora R., 2011, Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie, [w:] Resilience. Teoria – badania – praktyka, (red.) Junik W., PARPAMEDIA, Warszawa.
Ostafińska-Molik B., 2014, Postrzeganie siebie i własnego zachowania w kontekście zaburzeń adaptacyjnych młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Paszkiewicz E., 1974, Ja a zachowanie, „Psychologia Wychowawcza”, 2(18).
Reykowski J., 1976, Z zagadnień psychologii motywacji, WsiP, Warszawa.
Rogoll R., 2010, Aby być sobą. Wprowadzenie do analizy transakcyjnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rószkiewicz M., 2011, Analiza klienta, SPSS Polska, Kraków.
Rycielski P., Brzezicka A., 2007, Wnioskowanie statystyczne dla danych jakościowych, [w:] Statystyczny drogowskaz, (red.) Bedyńska S., Brzezicka A., Wydawnictwo Akademica SWPS, Warszawa.
Siemionow J., 2011, Niedostosowanie społeczne nieletnich: działania, zmiana, efektywność, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa.
Tabachnick B., Fidel L., 2013, Using Multivariate Statistics, Pearson, Boston–Tokyo.
Urban B., 2000, Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Waśkowicz W., 2002, Samoocena młodzieży nieprzystosowanej społecznie w schronisku dla nieletnich, „Opieka–Wychowanie–Terapia”, 3.
Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej, MEN, Kraków.
Wysocka E., Góźdź J., 2013, Postawy życiowe młodzieży licealnej i ich wybrane osobowościowe korelaty, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, 3.
Wysocka E., Ostafińska-Molik B., 2014, Nastawienia życiowe młodzieży niedostosowanej społecznie i prawidłowo przystosowanej – analiza porównawcza, „Przegląd Naukowo-Metodyczny, Edukacja dla Bezpieczeństwa”, 22(1).
Wysocka E., Ostafińska-Molik B., Podobnie niedostosowani, a mimo to różni. Polaryzacje samooceny w grupie wychowanków Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych i Socjoterapeutycznych, „Studia Edukacyjne” (w druku).
Wysocka, E., & Ostafińska-Molik, B. (2017). Selected Polarity Determinants of Self-esteem Among Pupils at Youth Detention Centers and Social Therapy Centers. Resocjalizacja Polska, (12), 119-144. https://doi.org/10.22432/pjsr.2016.12.09
Ewa Wysocka
Uniwersytet Śląski Poland
Uniwersytet Śląski Poland
Barbara Ostafińska-Molik
Uniwersytet Jagielloński Poland
Uniwersytet Jagielloński Poland
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright Notice:
Articles are published in accordance with conditions identical to the Creative Commons Attribution 4.0 (also called as CC-BY) license conditions, available on http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ and this permission applies to any language version or any later version of the license as published by the Creative Commons organization.
Author retain the copyright to the article, while at the same time he/she transfers the article property rights to the Publisher free of charge (without territorial and time restrictions).
The online edition of the Polish Journal of Social Rehabilitation is published under Open Access, which means that users can read, download, copy, distribute, print, search, and link to the full texts of these articles - are provided with full unrestricted access.
The publisher does not charge for providing access to full versions of articles nor for their use as referred to in above.
