Diagnostic tasks of a probation officer – theory and practice


Abstract

The paper presents the theoretical contexts of contemporary approaches to social rehabilitation diagnosis, from the nosological diagnosis to approaches emphasizing the activity of the examined person, inspired by humanistic concepts. The current diagnostic tasks of a probation officer in the area of expectations, implementation possibilities and the workshop have been characterized. A critical review of crime risk assessment techniques has also been carried out, highlighting the extent of their use and methodological limitations. The directions of further research on economic and reliable diagnostic techniques useful in the practice of a probation officer have also been proposed.


Keywords

social rehabilitation diagnosis; court probation; probation officer; risk assessment

[1] Bałandynowicz A., 2015, Probacyjna sprawiedliwość karząca, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
[2] Barczykowska A., 2015a, Zastosowanie modelu R-N-R w diagnozie resocjalizacyjnej dorosłych sprawców przestępstw – rozwiązania angielskie, „Studia Edukacyjne”, 34, Poznań, s. 243–263.
[3] Barczykowska A., 2015b, Szacowanie ryzyka i potrzeb w angielskiej praktyce resocjalizacyjnej, [w:] A. Barczykowska, S. Dzierzyńska-Breś, M. Muskała, Systemy oddziaływań resocjalizacyjnych Anglii i Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 71–95.
[4] Brzeziński J., 1998, Metodologia badań psychologicznych, PWN, Warszawa.
[5] Chojecka J., 2014, Model dla wszystkich? Spory wokół koncepcji szacowania ryzyka recydywy, „Resocjalizacja Polska”, Warszawa, s. 85–100.
[6] Craig L.A., Browne K.D., 2007, Metody oceny ryzyka recydywy przestępstw seksualnych, „Dziecko Krzywdzone. Teoria Badania Praktyka”, Vol 6, nr 1, s. 20–40.
[7] Demuthova S., 2012, Problem of risk management within the juvenile penitentiary intervention, 2nd International e-conference on Optimization, Education and Data Mining in Science Engineering and Risk Management (OEDM 2012), s. 107–112.
[8] Drwal R.Ł., 1995, Adaptacja kwestionariuszy osobowości, PWN, Warszawa.
[9] Gierowski J.K., 2005, Czynniki ryzyka i opiniowanie przemocy u adolescentów, „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”, 2, s. 113–129.
[10] Gołek B., Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły gimnazjalnej, Kraków. Anna Wojnarska, Katarzyna Korona 76 (s. 59–79)
[11] Gromek K., 2005, Kuratorzy sądowi. Komentarz. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
[12] Hołyst B., 2013, Skala diagnostyczna do oceny ryzyka podjęcia zachowań przestępczych – indywidualna predykcja kryminologiczna, „Probacja”, 1, s. 5–28.
[13] Jędrzejko M., Janusz M., Walancik M., 2013, Zachowania ryzykowne i uzależnienia. Zjawisko i uzależnienia, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Mazowieckie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Warszawa– Dąbrowa Górnicza.
[14] Kaczor R., 2011, Redukowanie ryzyka popełnienia przestępstwa a ustalenia osobopoznawcze, „Probacja”, s. 5–15.
[15] Kemshall H., 2002, Risk, Public Protection and Justice, [w:], Probation Working for Justice, (red.) D. Ward, J. Scott, M. Lacey, Oxford.
[16] Kieszkowska A., 2011, Tożsamość i podmiotowość jednostki w procesie reintegracji społecznej, [w:] Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, (red.) A. Kieszkowska, Kraków, s. 253–267.
[17] Konopczyński M., 2009, Metody twórczej resocjalizacji. Teoria i praktyka wychowawcza, Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
[18] Konopczyński M., 2019, Polska kuratela sądowa. Potencjały i ograniczenia, „Resocjalizacja Polska” 17, s. 7–22.
[19] Korona K., 2015, Osoby z niepełnosprawnością w kurateli sądowej, [w:] Niepełnosprawność. Interpretacje teoretyczne i praktyczne, Pedagogika specjalna – koncepcje i rzeczywistość, t. 11, (red.) T. Żółkowska, J. Buława-Halasz, I. Ramik-Mażewska, Ł. Skryplonek, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego MINERWA, Szczecin, s. 299–320.
[20] Kowalik S., Brzeziński J., 1998, Społeczne uwarunkowania diagnozy klinicznej, [w:] Społeczna psychologia kliniczna, (red.) H. Sęk, PWN, Warszawa, s. 187–365.
[21] Kwadrans Ł., 2018a, Ośrodek kuratorski – środek wychowawczy wykonywany przez kuratorów sądowych, [w:] Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, (red.) K. Stasiak, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa, s. 840–872.
[22] Kwadrans Ł., 2018b, Kuratela rodzinna w postępowaniu opiekuńczym. Motywowanie oraz wspieranie rodziców w opiece i wychowaniu dzieci czy jedynie ochrona małoletnich?, [w:] Kuratela sądowa w Polsce. Analiza systemu. Księga pamiątkowa dedykowana Doktorowi Tadeuszowi Jedynakowi, (red.) K. Stasiak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 291–308.
[23] Lovins B.K., Cullen F.T., Latessa E.J., Jonson Ch.L., 2018, Probation Officer as a Coach. Building a New Professional Identity, „Federal Probation”, Vol. 82, nr 1, s. 13–19.
[24] Muskała M., Kusztal J., 2018, Kurator sądowy wobec nowych zadań i zmian w systemie resocjalizacji, „Studia Paedagogica Ignatiana”, Vol. 21, 1, s. 19–39.
[25] Okulicz-Kozaryn K., Bobrowski K., 2008, Czynniki ryzyka, czynniki chroniące i indeksy tych czynników w badaniach nad zachowaniem problemowym, „Alkoholizm i Narkomania”, 2 (21), s. 173–199.
[26] Osińska M., 2019, Diagnoza resocjalizacyjna w praktyce kuratorów sądowych, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 38, z. 2, s. 27–40.
[27] Ostrihanska Z., 2018, Diagnoza w pracy kuratora sądowego, [w:] Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, (red.) K. Stasiak, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa, s. 267–312.
[28] Paluchowski W.J., 2001, Diagnoza psychologiczna. Podejście ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa. Zadania diagnostyczne kuratora sądowego – teoria i praktyka (s. 59–79) 77
[29] Parker J., Bradley G., 2006, Social Work Practice: Assesment, Planning, Intervention and Review, Exeter.
[30] Phelps M.S., 2018, Discourses of Mass Probation: From Managing Risk to Ending Human Warehousing in Michigan, „The British Journal of Criminology”, Volume 58, Issue 5, September 2018, Pages 1107–1126, https://doi.org/10.1093/bjc/azx077 (dostęp 31.08.2019r.).
[31] Polaschek D.L.L., 2012, An appraisal of the risk-need-responsivity (RNR) model of offender rehabilitation and its application in correctional treatment, „Legal and Criminological Psychology”, 17, s. 1–17.
[32] Pytka L., 2000, Pedagogika resocjalizacyjna, Wyd. APS Warszawa.
[33] Ricks E.P., Eno Louden J., Kennealy P.J., 2016, Probation Officer Role Emphases and Use of Risk Assessment Information before and after Training, „Behavioral Sciences & the Law”, March 2016, Vol. 34(2–3), s. 337–351.
[34] Rzepniewski A., Liszke W., Stasiak K., 2018, Wychowawczo-zapobiegawcza funkcja dozoru, [w:] Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, (red.) K. Stasiak, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa, s. 360–472.
[35] Schwartz K., Alexander A.O., Lau K.S.L., Holloway E.D., Aalsma M.C., 2017, Motivating compliance: Juvenile probation officer strategies and skills, „Journal of Offender Rehabilitation”, Vol. 56, nr 1, s. 20–37.
[36] Stańdo-Kawecka, 2014, Wybrane problemy profesjonalizacji organów probacyjnych i klasyfikacji sprawców oddanych pod dozór do grup ryzyka, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, 33, s. 11–39.
[37] Stasiak K. (red.), 2018, Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
[38] Sztuka M., 2016, Szacowanie ryzyka w pracy kuratora. Polskie rozwiązania i ich odpowiedniki w rozwiniętych systemach zachodnich, [w:] Polska kuratela sądowa na przełomie wieków – nadzieje, oczekiwania, dylematy, (red.) M. Konopczyński, Ł. Kwadrans, K. Stasiak, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 79–91.
[39] Szymańska J., 2000, Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, CMPPP, Warszawa.
[40] Szumski F., Kasperek K., 2014, Szacowanie ryzyka powrotności do przestępstwa seksualnego – podejścia i metody, [w:] Psychologia sądowa – wybrane zagadnienia, (red.) M. Szpitalak, K. Kasperek, Wydawnictwo UJ, Kraków, s. 160–180.
[41] Takahashi M., Mori T., Kroner D.G., 2013, A Cross-Validation of the Youth Level of Service / Case Management Inventory (YSL/CMI0 Among Japanese Juvenile Offenders), „Law and Human Behavior”, 37, 4, s. 389–400.
[42] Thompson A.P., Pope Z., Assessing juvenile offenders: Preliminary data for the Australian Adapatation of the Youth Level of Service/Case Management Inventory (Hoge& Adrews 1995) „Australian Psychologist”, 40 (3), s. 2017–214.
[43] Urban B., 2000, Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży, Wydawnictwo UJ, Kraków.
[44] Węgliński A., 2019, Styl i sposoby oddziaływania kuratorów sądowych w pracy z dozorowanymi zakwalifikowanymi do zróżnicowanych grup ryzyka przestępczości powrotnej, „Resocjalizacja Polska” 18, 2019, s. 171–190.
[45] Węgliński A., Kuziora G., 2016, W poszukiwaniu wychowującej kurateli sądowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Anna Wojnarska, Katarzyna Korona 78 (s. 59–79)
[46] Witek P., 2018, Kierunki współczesnej resocjalizacji w pracy kuratora sądowego z rodzinami objętymi nadzorem sądowym, [w:] D. Grzesiak-Witek, M. Łuka, P. Witek, Wybrane kierunki współczesnej profilaktyki i resocjalizacji, Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, s. 113–166.
[47] Wojnarska A., 2000, Studium indywidualnego przypadku jako metoda diagnostyczno-terapeutyczna, „Zeszyty Wszechnicy Świętokrzyskiej”, s. 145–159.
[48] Wojnarska A., 2011, Diagnoza resocjalizacyjna – podstawy teoretyczne i problemy praktyczne, [w:] Diagnostyka resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia, (red.) A. Wojnarska, UMCS, Lublin, s. 9–23.
[49] Wójcik D., 2012, Stosowanie w postępowaniu karnym narzędzi diagnostyczno-prognostycznych służących oszacowaniu ryzyka powrotności do przestępstwa, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa.
[50] Wysocka E., 2008, Diagnoza w resocjalizacji, PWN, Warszawa.
[51] Wysocka E., 2011, Świadomość diagnostyczna zawodowych kuratorów sądowych w kontekście zadań związanych z diagnozą osobopoznawczą i środowiskową – problemy, potrzeby, możliwości i ograniczenia, [w:] Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, (red.) A. Kieszkowska, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 317–338.
[52] Wysocka E., 2015, Diagnoza pozytywna w resocjalizacji: Model teoretyczny i metodologiczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[53] Wysocka E., 2016, Diagnoza pozytywna w działalności pedagoga resocjalizacyjnego: założenia teoretyczne i metodologiczne identyfikacji zaburzeń w przystosowaniu, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, Vol. 35, nr 2, s. 195–222.
[54] Wysocka E., 2018, Znaczenie diagnozy osobopoznawczej i środowiskowej w polskim modelu kurateli sądowej – możliwości i ograniczenia, [w:] Kuratela sądowa w Polsce. Analiza systemu. Księga pamiątkowa dedykowana Doktorowi Tadeuszowi Jedynakowi, (red.) K. Stasiak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 211–234.
[55] Wysocka E., 2019, Diagnoza pozytywna w resocjalizacji: Warsztat diagnostyczny pedagoga praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[56] Zaręba E., 1998, Badania empiryczne ilościowe i jakościowe w pedagogice, [w:] Orientacje w metodologii badań pedagogicznych, (red.) S. Palka, Wydawnictwo UJ, Kraków.
[57] Zasępa E., Wolańczyk T., 2011, Pomiar zachowań problemowych u dorosłych – charakterystyka wersji Sytemu Pomiaru Opartego na Empirii Achenbacha (ASEBA): Kwestionariusza Samoobserwacyjnego (ASR) i Kwestionariusza Obserwacyjnego (ABCL), „Psychiatria Polska”, 11(2), s. 110–114.

Źródła internetowe
[58] Informacja o wynikach kontroli NIK, Wykonywanie obowiązków przez kuratorów sądowych, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa, Czerwiec 2018 r., https://www.nik.gov. pl/aktualnosci/kuratorzy-sadowi.html (dostęp: 7.06.2019).
[59] Kamińska A., 2020, Projekt zmian rozporządzenia w sprawie wynagrodzeń, www.kurator.webd.pl/category/aktualne/ (dostęp: 30.05.2020).
[60] Projekt Ustawy o kuratorskiej służbie sądowej z 31 maja 2019 r. (projekt oznaczony numerem UD 538 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) udostępniony na stronach internetowych 7 czerwca 2019 roku. Zadania diagnostyczne kuratora sądowego – teoria i praktyka (s. 59–79) 79

Akty prawne
[61] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 czerwca 2014 r. w sprawie nadzoru nad nieletnim (Dz.U. 2014 poz. 855).
[62] Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.2018.0.966).
[63] Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz.U. 2001 Nr 98 poz. 1071).
[64] Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów (Dz.U. 2015 poz. 1418).
[65] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U.2018.0.1600).
[66] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U.2018.0.1987)

Published : 2020-12-29


Wojnarska, A., & Korona, K. (2020). Diagnostic tasks of a probation officer – theory and practice. Resocjalizacja Polska, (20), 57-76. https://doi.org/10.22432/pjsr.2020.20.05

Anna Wojnarska  wojnarska@poczta.umcs.lublin.pl
Maria Curie-Skłodowska University (UMCS), Lublin  Poland
Katarzyna Korona 
Maria Curie-Skłodowska University (UMCS), Lublin  Poland


CitedBy Crossref
0

CitedBy Scopus
0



Copyright Notice:

Articles are published in accordance with conditions identical to the Creative Commons Attribution 4.0 (also called as CC-BY) license conditions, available on http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ and this permission applies to any language version or any later version of the license as published by the Creative Commons organization.

Author retain the copyright to the article, while at the same time he/she transfers the article property rights to the Publisher free of charge (without territorial and time restrictions).

The online edition of the Polish Journal of Social Rehabilitation is published under Open Access, which means that users can read, download, copy, distribute, print, search, and link to the full texts of these articles - are provided with full unrestricted access.

The publisher does not charge for providing access to full versions of articles nor for their use as referred to in above.